Biên Giới Tiền Tệ, Nhân Tố Bí Ẩn Trong Các Cuộc Chiến Kinh Tế
Biên Giới Tiền Tệ, Nhân Tố Bí Ẩn Trong Các Cuộc Chiến Kinh Tế
Xin chào bạn!
Một buổi tối cuối tuần, tôi và người bạn thân lại ngồi nhâm nhi tách cà phê, trò chuyện về những điều thú vị trong cuộc sống. Bạn tôi, đã đọc Chiến Tranh Tiền Tệ Phần 1 và Phần 2, nhìn tôi với ánh mắt rất tò mò và hỏi:
“Cậu nói rằng những thế lực tài chính có thể thao túng cả nền kinh tế toàn cầu. Nhưng cậu chưa bao giờ nói rõ về họ, về những người đứng sau cuộc chiến này. Họ là ai, và họ làm gì để có thể kiểm soát nền kinh tế thế giới?”
Tôi mỉm cười, lôi ra cuốn sách Chiến Tranh Tiền Tệ – Phần 3 của Song Hong Bing, đặt lên bàn và nói:
“Nếu phần trước cậu đã hiểu phần nào về cách các dòng họ tài phiệt, các ngân hàng lớn điều khiển nền kinh tế, thì phần ba này sẽ giúp cậu nhìn thấy rõ hơn về những nhóm quyền lực thực sự đứng sau tất cả. Họ là những người không chỉ điều khiển thị trường mà còn có thể tạo ra các cuộc khủng hoảng tài chính lớn và thậm chí là thay đổi cả số phận của các quốc gia.”
Bạn tôi háo hức hỏi tiếp:
“Vậy phần ba này nói về gì? Có gì đặc biệt không?”
Tôi nhấp một ngụm cà phê, rồi bắt đầu kể…
Cuộc Chiến Của Những Đồng Tiền Quốc Tế
Tôi ngồi dựa lưng vào ghế, nhìn bạn tôi với ánh mắt đầy ẩn ý:
“Để hiểu vì sao đồng đô la Mỹ lại có sức mạnh bá chủ như ngày nay, cậu phải quay về năm 1944, thời điểm mà cả thế giới đang chìm trong hậu quả của chiến tranh.”
Bạn tôi nhấp một ngụm cà phê, chăm chú lắng nghe. Tôi tiếp tục:
“Khi chiến tranh thế giới thứ hai sắp kết thúc, các cường quốc trên thế giới bắt đầu nghĩ đến việc xây dựng một hệ thống tài chính mới để tránh sự hỗn loạn kinh tế từng xảy ra sau Thế chiến thứ nhất. Họ tụ họp tại một thị trấn nhỏ ở Mỹ, Bretton Woods, và từ đó, Hệ thống Bretton Woods ra đời.”
Bạn tôi tò mò hỏi:
“Vậy hệ thống này có gì đặc biệt?”
Tôi mỉm cười, chậm rãi giải thích:
“Hệ thống này giúp đồng đô la Mỹ trở thành đồng tiền dự trữ quốc tế. Theo đó, các quốc gia khác phải dự trữ đô la Mỹ, và Mỹ cam kết rằng mọi đồng đô la sẽ được bảo chứng bằng vàng với tỷ lệ 35 USD đổi 1 ounce vàng. Điều này khiến đô la Mỹ trở thành một loại tiền tệ ổn định nhất lúc bấy giờ, và tất cả giao dịch quốc tế đều phải dựa vào nó.”
Bạn tôi nhíu mày:
“Nếu vậy, các nước khác phải phụ thuộc vào Mỹ rồi còn gì?”
Tôi gật đầu:
“Chính xác! Khi đồng đô la trở thành trung tâm của hệ thống tài chính toàn cầu, Mỹ có thể in tiền mà không cần lo lắng quá nhiều. Các quốc gia khác thì không có được đặc quyền này vì họ phải có đô la để giao dịch. Đây là một chiến lược tài chính cực kỳ khôn ngoan mà Mỹ đã tạo ra để duy trì quyền lực kinh tế của mình.”
Nhưng tôi biết rằng câu chuyện chưa kết thúc ở đó. Tôi nghiêng người về phía trước, hạ giọng:
“Nhưng vấn đề ở chỗ, Mỹ đã không giữ được lời hứa của mình…”
Khi Mỹ Phản Bội Cả Thế Giới
Bạn tôi tròn mắt:
“Sao lại nói là phản bội?”
Tôi nhún vai:
“Năm 1971, dưới thời Tổng thống Richard Nixon, Mỹ bất ngờ tuyên bố bỏ chế độ bản vị vàng. Nói đơn giản là trước đó, 35 USD có thể đổi được 1 ounce vàng, nhưng sau tuyên bố này, đồng đô la không còn được bảo chứng bằng vàng nữa.”
Bạn tôi kinh ngạc:
“Vậy có nghĩa là sao?”
Tôi cười nhẹ:
“Có nghĩa là từ thời điểm đó, Mỹ có thể in đô la tùy ý mà không cần phải có đủ vàng để bảo chứng. Họ muốn bao nhiêu đô la cũng được! Điều này khiến cả thế giới rơi vào hỗn loạn, vì các quốc gia đều đang dự trữ đô la với niềm tin rằng nó có giá trị thật.”
Bạn tôi gật gù, bắt đầu hiểu ra:
“Vậy là từ lúc đó, đồng đô la không còn dựa vào vàng mà chỉ dựa vào… lòng tin?”
Tôi bật cười:
“Đúng vậy! Đồng đô la chỉ có giá trị vì cả thế giới chấp nhận sử dụng nó. Mỹ đã tạo ra một ‘lời hứa tài chính’, nhưng sau đó họ phá vỡ nó khi thấy không có lợi. Và điều này khiến các nước khác vô cùng tức giận.”
Bạn tôi trầm ngâm:
“Vậy họ có phản đối không?”
Tôi lắc đầu:
“Có, nhưng Mỹ đã có một nước đi cao tay hơn. Họ lập tức liên minh với Ả Rập Xê Út, thỏa thuận rằng tất cả dầu mỏ trên thế giới chỉ được giao dịch bằng đô la. Đây là nguồn gốc của khái niệm Petrodollar (đô la dầu mỏ).”
Bạn tôi kinh ngạc:
“Vậy là từ đó, bất kỳ quốc gia nào muốn mua dầu đều phải có đô la Mỹ?”
Tôi gật đầu:
“Chính xác! Điều này khiến đô la vẫn tiếp tục thống trị thế giới, ngay cả khi nó không còn dựa vào vàng nữa.”
Bạn tôi nhấp thêm một ngụm cà phê, suy tư:
“Vậy tức là Mỹ đã lợi dụng sự phụ thuộc của thế giới vào dầu mỏ để duy trì sức mạnh của đô la?”
Tôi cười bí hiểm:
“Cậu bắt đầu hiểu rồi đấy! Đây là một chiến lược cực kỳ tinh vi, và nó giúp Mỹ giữ vị trí bá chủ tài chính trong suốt hàng chục năm qua.”
Những Cuộc Tấn Công Vào Đô La Mỹ
Bạn tôi nhíu mày:
“Nhưng chẳng lẽ không có nước nào muốn phá vỡ sự thống trị này sao?”
Tôi gật đầu:
“Đương nhiên là có! Có hai quốc gia lớn luôn muốn lật đổ quyền lực của đồng đô la, đó là Trung Quốc và Nga. Cả hai đều nhận ra rằng nếu còn phụ thuộc vào đô la, họ sẽ luôn bị Mỹ kiểm soát.”
Bạn tôi hào hứng:
“Vậy họ đã làm gì?”
Tôi chậm rãi giải thích:
“Trung Quốc bắt đầu đẩy mạnh việc sử dụng nhân dân tệ (CNY) trong thương mại quốc tế. Họ ký kết các thỏa thuận mua bán dầu bằng nhân dân tệ với nhiều nước, đặc biệt là với Nga, Iran và một số quốc gia châu Phi.”
Bạn tôi gật gù:
“Vậy còn Nga?”
Tôi tiếp tục:
“Với Nga, họ cũng giảm dần việc sử dụng đô la trong giao dịch dầu mỏ. Không những vậy, Nga còn dự trữ vàng với số lượng cực lớn để làm nền tảng cho đồng rúp. Chính những hành động này đã khiến Mỹ và phương Tây cực kỳ lo lắng.”
Bạn tôi suy nghĩ một lúc rồi nói:
“Nhưng Mỹ đâu thể để yên chuyện này?”
Tôi bật cười:
“Chính xác! Khi Trung Quốc và Nga bắt đầu làm lung lay sự thống trị của đồng đô la, Mỹ liền tìm cách gây sức ép, thông qua cấm vận kinh tế và chiến tranh thương mại.”
Bạn tôi nhăn mặt:
“Vậy là Mỹ sẽ làm mọi cách để bảo vệ quyền lực của đồng đô la?”
Tôi gật đầu:
“Đúng vậy. Đây chính là lý do tại sao cuốn sách này gọi đó là ‘Chiến tranh tiền tệ’. Đây không chỉ là chuyện kinh tế, mà thực sự là một trận chiến quyền lực giữa các quốc gia lớn.”
Kết Luận: Cuộc Chiến Chưa Bao Giờ Kết Thúc
Bạn tôi thở dài:
“Vậy là cuộc chiến này vẫn còn tiếp tục?”
Tôi đặt tách cà phê xuống, chậm rãi nói:
“Cậu biết không? Khi nào thế giới còn sử dụng tiền, thì cuộc chiến tiền tệ sẽ không bao giờ kết thúc. Mọi quốc gia đều muốn bảo vệ quyền lực tài chính của mình, và Mỹ, với đồng đô la, vẫn đang là kẻ thống trị.”
Bạn tôi gật đầu, ánh mắt lộ rõ sự suy tư. Tôi mỉm cười:
“Nhưng ai biết được? Có thể một ngày nào đó, đồng tiền số, nhân dân tệ, hay một loại tiền tệ mới nào đó sẽ thay thế đô la Mỹ. Và khi đó, cuộc chiến này sẽ lại sang một chương mới…”
Thế lực tài chính và sự thao túng nền kinh tế
Tôi rót thêm một chút cà phê vào cốc, nhìn bạn tôi và chậm rãi nói:
“Cậu có bao giờ tự hỏi: Ai thực sự kiểm soát nền kinh tế toàn cầu không? Cậu nghĩ rằng đó là chính phủ, là các nhà lãnh đạo thế giới ư?”
Bạn tôi suy nghĩ một chút rồi gật đầu:
“Ừ thì… chẳng phải các chính phủ mới là người đặt ra luật lệ sao?”
Tôi mỉm cười, lắc đầu:
“Thực tế không hẳn vậy. Quyền lực thực sự không nằm trong tay các tổng thống, thủ tướng hay chính phủ, mà nằm trong tay một nhóm người rất ít khi xuất hiện trước công chúng – những thế lực tài chính toàn cầu.”
Bạn tôi cau mày:
“Cậu đang nói về ai?”
Tôi hạ giọng, tạo chút kịch tính:
“Những tổ chức như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS), và quan trọng nhất, các gia tộc tài phiệt lớn.”
Bạn tôi nhấp một ngụm cà phê, tỏ ra tò mò:
“Nhưng họ làm sao có thể thao túng cả nền kinh tế thế giới được?”
Tôi dựa lưng vào ghế, chậm rãi nói:
“Để tớ kể cậu nghe về Fed, tổ chức được xem là ngân hàng trung ương quyền lực nhất thế giới.”
Fed – Ngân hàng của các ngân hàng
Bạn tôi nhìn tôi với vẻ mặt tò mò:
“Fed có gì đặc biệt?”
Tôi bật cười:
“Điều đặc biệt nhất là nó không thuộc sở hữu của chính phủ Mỹ.”
Bạn tôi tròn mắt:
“Gì cơ? Nhưng chẳng phải nó là ngân hàng trung ương của Mỹ sao?”
Tôi gật đầu:
“Đúng! Nhưng nó không phải của chính phủ. Fed thực chất là một tổ chức tư nhân, thuộc quyền kiểm soát của các ngân hàng lớn nhất nước Mỹ. Điều này có nghĩa là ai kiểm soát Fed thì người đó kiểm soát nguồn cung tiền của cả nền kinh tế lớn nhất thế giới.”
Bạn tôi suy nghĩ một chút rồi nói:
“Vậy là Fed có thể tự in tiền mà không cần sự cho phép của chính phủ Mỹ?”
Tôi gật đầu:
“Chính xác! Và không chỉ vậy, Fed còn quyết định lãi suất. Khi Fed hạ lãi suất, tiền sẽ tràn ngập thị trường, kích thích đầu tư. Ngược lại, nếu Fed tăng lãi suất, tín dụng bị siết chặt, nền kinh tế có thể suy thoái.”
Bạn tôi há hốc miệng:
“Vậy là họ có thể tạo ra khủng hoảng kinh tế nếu muốn?”
Tôi nhìn thẳng vào mắt bạn tôi:
“Không chỉ là ‘có thể’, mà họ đã làm điều đó nhiều lần trong lịch sử.”
Khủng hoảng tài chính 2008 – Một vụ thao túng hoàn hảo
Bạn tôi chống cằm, tò mò hỏi:
“Vậy cậu đang nói rằng Fed đứng sau khủng hoảng tài chính 2008?”
Tôi gật đầu:
“Để tớ kể cậu nghe. Trước năm 2008, Fed đã giữ lãi suất ở mức rất thấp trong một thời gian dài. Điều này khuyến khích các ngân hàng cho vay một cách ồ ạt, kể cả những người không đủ khả năng trả nợ cũng có thể vay mua nhà.”
Bạn tôi gật gù:
“Đó là bong bóng bất động sản đúng không?”
Tôi giơ ngón tay cái lên:
“Chính xác! Bong bóng này càng ngày càng lớn, vì các ngân hàng tiếp tục bán những khoản vay rủi ro này cho các nhà đầu tư. Khi Fed quyết định tăng lãi suất đột ngột, hàng triệu người không thể trả nợ, và cả hệ thống tài chính sụp đổ như một ngôi nhà bằng giấy.”
Bạn tôi chậm rãi nói:
“Vậy là Fed đã tạo ra khủng hoảng chỉ bằng cách điều chỉnh lãi suất?”
Tôi gật đầu:
“Đúng! Và đây là điều quan trọng: Khi khủng hoảng xảy ra, ai là người hưởng lợi nhiều nhất?”
Bạn tôi nhíu mày:
“Chẳng phải mọi người đều thiệt hại sao?”
Tôi cười nhẹ:
“Không đâu! Khi thị trường sụp đổ, Fed đã in hàng ngàn tỷ đô la để cứu trợ các ngân hàng lớn – những ngân hàng mà chính họ kiểm soát. Trong khi đó, hàng triệu người dân mất nhà cửa, mất việc làm.”
Bạn tôi đập bàn:
“Vậy là họ tạo ra khủng hoảng, sau đó in tiền cứu chính mình, còn người dân thì chịu hậu quả?”
Tôi gật đầu:
“Đó chính là cách mà các thế lực tài chính thao túng nền kinh tế. Họ không chỉ kiểm soát tiền tệ mà còn biến khủng hoảng thành cơ hội kiếm lời.”
Bạn tôi trầm ngâm:
“Nếu vậy, làm sao các quốc gia có thể thoát khỏi sự kiểm soát này?”
Tôi cười bí hiểm:
“Chính vì thế mà các nước như Trung Quốc, Nga đang tìm cách thoát khỏi hệ thống tài chính do phương Tây kiểm soát. Và đây chính là cuộc chiến tiền tệ lớn nhất thế kỷ 21.”
Kết luận: Tiền tệ là một vũ khí chiến lược
Bạn tôi tựa lưng vào ghế, thở dài:
“Trước đây tớ nghĩ tiền chỉ là công cụ giao dịch, nhưng bây giờ tớ mới hiểu… nó thực sự là vũ khí chiến lược.”
Tôi gật đầu:
“Chính xác! Những thế lực tài chính không chỉ kiểm soát tiền tệ, mà còn có thể thay đổi cục diện thế giới. Bằng cách tạo ra khủng hoảng, họ có thể mua rẻ tài sản, kiểm soát chính phủ và làm giàu không tưởng.”
Bạn tôi cười cay đắng:
“Vậy thì thế giới này… ai mới thực sự có quyền lực?”
Tôi nhìn thẳng vào mắt bạn tôi:
“Không phải tổng thống, không phải chính phủ. Quyền lực thực sự nằm trong tay những người kiểm soát tiền tệ. Và đó là điều mà cuốn Chiến Tranh Tiền Tệ muốn chúng ta hiểu.”
Bạn tôi im lặng một lúc lâu, rồi thở dài:
“Vậy là… cuộc chiến tiền tệ này sẽ không bao giờ kết thúc?”
Tôi mỉm cười, nhấp một ngụm cà phê cuối cùng:
“Chừng nào còn tiền, thì cuộc chiến này sẽ vẫn tiếp diễn…”
Trung Quốc và cuộc đua thoát khỏi đồng USD
Tôi nhìn bạn tôi, chậm rãi hỏi:
“Cậu có biết Mỹ mạnh nhất ở điểm nào không?”
Bạn tôi suy nghĩ một chút rồi đáp:
“Quân đội? Công nghệ?”
Tôi mỉm cười, lắc đầu:
“Dĩ nhiên, Mỹ có quân đội mạnh nhất, công nghệ tiên tiến nhất, nhưng vũ khí quyền lực nhất của Mỹ chính là đồng USD.”
Bạn tôi ngạc nhiên:
“Sao lại thế?”
Tôi dựa lưng vào ghế, nhấp một ngụm cà phê rồi giải thích:
“Cậu có biết rằng hơn 60% giao dịch thương mại toàn cầu đều được thực hiện bằng USD không? Và hầu hết các quốc gia trên thế giới đều dự trữ USD trong kho bạc của họ? Ngay cả khi hai nước không liên quan gì đến Mỹ giao thương với nhau, họ vẫn thường dùng USD để thanh toán.”
Bạn tôi nhíu mày:
“Vậy nghĩa là… Mỹ có thể kiểm soát nền kinh tế thế giới chỉ bằng cách kiểm soát đồng USD?”
Tôi gật đầu:
“Chính xác! Đó là lý do tại sao Trung Quốc – nền kinh tế lớn thứ hai thế giới – muốn thoát khỏi sự thống trị của đồng USD. Họ biết rằng chừng nào còn phụ thuộc vào đồng tiền của Mỹ, họ vẫn nằm trong tầm kiểm soát của Washington.”
Bạn tôi tò mò:
“Vậy Trung Quốc đã làm gì?”
Tôi hạ giọng, tạo chút kịch tính:
“Họ đã thực hiện một loạt bước đi chiến lược, từng bước thách thức vị thế của đồng USD.”
Thanh toán thương mại bằng Nhân dân tệ
Bạn tôi chống cằm, chăm chú lắng nghe. Tôi tiếp tục:
“Trước đây, khi Trung Quốc nhập khẩu dầu từ Trung Đông hay châu Phi, họ phải dùng USD để thanh toán. Điều này khiến họ lúc nào cũng phải dự trữ một lượng lớn USD trong ngân hàng trung ương. Nhưng giờ thì khác!”
Bạn tôi nheo mắt:
“Sao khác?”
Tôi cười:
“Trung Quốc đã thuyết phục nhiều nước thanh toán trực tiếp bằng đồng Nhân dân tệ (CNY) thay vì USD. Điển hình như Nga, Iran, Venezuela – những nước bị Mỹ trừng phạt, họ sẵn sàng dùng Nhân dân tệ trong giao dịch với Trung Quốc.”
Bạn tôi tròn mắt:
“Vậy là Trung Quốc đang giảm bớt sự phụ thuộc vào USD?”
Tôi gật đầu:
“Không chỉ vậy, họ còn thiết lập một hệ thống SWIFT riêng để thanh toán quốc tế mà không cần thông qua hệ thống tài chính do Mỹ kiểm soát.”
Mua vàng để củng cố đồng tiền
Bạn tôi nhíu mày:
“Nhưng nếu chỉ đổi sang Nhân dân tệ thì có gì ghê gớm đâu? Mỹ vẫn có thể ép các nước khác tiếp tục dùng USD mà?”
Tôi mỉm cười bí hiểm:
“Đó là lý do Trung Quốc âm thầm tích trữ một lượng vàng khổng lồ.”
Bạn tôi tròn mắt:
“Gì cơ? Tại sao lại là vàng?”
Tôi giải thích:
“Hãy nhớ rằng, trước năm 1971, đồng USD được bảo chứng bằng vàng. Nhưng từ khi Nixon bỏ chế độ bản vị vàng, USD không còn giá trị nội tại, mà chỉ dựa trên niềm tin. Trung Quốc hiểu điều đó, và họ muốn làm điều ngược lại: biến Nhân dân tệ thành một loại tiền có giá trị thực sự.”
Bạn tôi gật gù:
“Vậy là họ mua vàng để tăng giá trị cho đồng tiền của họ?”
Tôi giơ ngón tay cái lên:
“Chính xác! Trong khi Mỹ và châu Âu bán vàng, Trung Quốc tích trữ vàng với tốc độ đáng kinh ngạc. Họ muốn một ngày nào đó, nếu thế giới mất niềm tin vào USD, Nhân dân tệ có thể trở thành một loại tiền tệ mạnh với sự hậu thuẫn của vàng.”
Bạn tôi trầm ngâm:
“Nghe có vẻ như Trung Quốc đang dần chuẩn bị cho một cuộc lật đổ USD?”
Tôi cười nhẹ:
“Không sai! Nhưng Mỹ sẽ không để điều đó xảy ra dễ dàng…”
Mỹ phản ứng như thế nào?
Bạn tôi khoanh tay:
“Nếu Mỹ thấy Trung Quốc đang cố làm suy yếu USD, họ sẽ phản ứng ra sao?”
Tôi chậm rãi nói:
“Họ đã làm nhiều cách để kìm hãm sự trỗi dậy của Trung Quốc. Một trong số đó là cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung dưới thời Trump.”
Bạn tôi gật đầu:
“Đúng rồi! Lúc đó Mỹ đánh thuế rất nhiều hàng hóa Trung Quốc, đúng không?”
Tôi gật đầu:
“Đúng! Nhưng cuộc chiến thực sự không phải là về thương mại, mà là về tài chính. Mỹ muốn ngăn chặn Trung Quốc phát triển hệ thống tài chính riêng, đặc biệt là khi họ ra mắt hệ thống thanh toán Nhân dân tệ kỹ thuật số.”
Bạn tôi ngạc nhiên:
“Nhân dân tệ kỹ thuật số là gì?”
Tôi cười:
“Nó là một dạng tiền điện tử do Ngân hàng Trung ương Trung Quốc phát hành. Không giống Bitcoin hay tiền mã hóa khác, đồng tiền này được kiểm soát hoàn toàn bởi chính phủ Trung Quốc. Họ muốn thay thế USD trong các giao dịch quốc tế bằng một loại tiền nhanh hơn, rẻ hơn và không bị Mỹ kiểm soát.”
Bạn tôi há hốc miệng:
“Vậy là họ đang xây dựng một hệ thống tài chính mới hoàn toàn, tách biệt khỏi Mỹ?”
Tôi gật đầu:
“Chính xác! Nhưng điều đó cũng khiến họ trở thành mục tiêu hàng đầu của Washington.”
Bạn tôi nheo mắt:
“Ý cậu là Mỹ sẽ tìm cách chặn Trung Quốc lại?”
Tôi nhấp một ngụm cà phê, rồi chậm rãi nói:
“Cậu có nhớ chuyện Huawei bị Mỹ cấm vận không?”
Bạn tôi gật đầu:
“Có! Mỹ cấm Huawei sử dụng công nghệ Mỹ, khiến họ gặp rất nhiều khó khăn.”
Tôi mỉm cười:
“Không chỉ Huawei, mà còn rất nhiều công ty công nghệ khác của Trung Quốc. Mỹ biết rằng công nghệ chính là chìa khóa để Trung Quốc thoát khỏi USD, nên họ đánh vào công nghệ để làm chậm bước tiến của Trung Quốc.”
Bạn tôi trầm ngâm:
“Vậy là cuộc chiến này không chỉ ở lĩnh vực tài chính, mà còn ở cả công nghệ?”
Tôi gật đầu:
“Chính xác! Đây không chỉ là cuộc chiến tiền tệ, mà là cuộc chiến toàn diện giữa hai siêu cường.”
Kết thúc hay chỉ mới bắt đầu?
Bạn tôi thở dài, tựa lưng vào ghế:
“Vậy… theo cậu, ai sẽ thắng?”
Tôi nhìn ra ngoài cửa sổ, nơi ánh đèn thành phố vẫn sáng rực, rồi chậm rãi nói:
“Không ai biết trước được tương lai. Nhưng có một điều chắc chắn: Cuộc chiến tiền tệ này sẽ còn kéo dài. Trung Quốc sẽ tiếp tục tìm cách giảm sự phụ thuộc vào USD, trong khi Mỹ sẽ tìm mọi cách để duy trì vị thế thống trị. Đây không phải là trận đấu 1 – 1, mà là cuộc chiến của cả thế kỷ.”
Bạn tôi im lặng một lúc lâu, rồi chợt nói:
“Xem ra, thế giới tài chính còn đáng sợ hơn tớ tưởng…”
Tôi mỉm cười, nhấp ngụm cà phê cuối cùng:
“Chào mừng cậu đến với thế giới của chiến tranh tiền tệ.”
Blockchain và tiền kỹ thuật số: Cuộc cách mạng trong tài chính
Tôi nhìn bạn tôi, chậm rãi hỏi:
“Cậu có biết điều gì đang đe dọa trực tiếp đến hệ thống tài chính truyền thống không?”
Bạn tôi suy nghĩ một chút, rồi đoán:
“Là Nhân dân tệ? Hay cuộc chiến thương mại?”
Tôi lắc đầu, mỉm cười:
“Không! Đó chính là blockchain và tiền kỹ thuật số.”
Bạn tôi nheo mắt, tò mò:
“Ý cậu là Bitcoin à?”
Tôi gật đầu:
“Không chỉ Bitcoin, mà là toàn bộ công nghệ blockchain đứng đằng sau nó. Đây có thể là cuộc cách mạng lớn nhất trong lịch sử tài chính, một thứ có khả năng làm lung lay quyền lực của các ngân hàng trung ương và chính phủ trên toàn thế giới.”
Bạn tôi tròn mắt:
“Ghê vậy sao? Nhưng tại sao?”
Tôi nhấp một ngụm cà phê, rồi chậm rãi nói:
“Để hiểu điều này, cậu cần biết cách mà tiền tệ hoạt động hiện nay.”
Tiền truyền thống: Công cụ kiểm soát quyền lực
Bạn tôi chống cằm lắng nghe. Tôi tiếp tục:
“Từ trước đến nay, tiền luôn do các ngân hàng trung ương kiểm soát. Bất kỳ giao dịch nào – dù là gửi tiền, chuyển khoản hay mua bán – đều phải đi qua hệ thống ngân hàng.”
Bạn tôi gật đầu:
“Ừ, đúng rồi. Nhưng có vấn đề gì đâu?”
Tôi mỉm cười:
“Vấn đề là khi tiền nằm trong tay ngân hàng và chính phủ, họ có quyền kiểm soát mọi thứ. Họ có thể đóng băng tài khoản, chặn giao dịch, in tiền vô tội vạ, hay thậm chí theo dõi mọi chi tiêu của người dân. Điều này khiến tài chính toàn cầu bị kiểm soát bởi một nhóm nhỏ những người nắm quyền lực.”
Bạn tôi nhíu mày:
“Vậy blockchain thì khác gì?”
Tôi hạ giọng, nói đầy ẩn ý:
“Nó phá vỡ hoàn toàn hệ thống tài chính truyền thống.”
Blockchain: Tài chính không cần trung gian
Bạn tôi tò mò:
“Tại sao blockchain lại có thể làm điều đó?”
Tôi giải thích:
“Cậu tưởng tượng thế này nhé. Bình thường, khi cậu chuyển tiền cho tớ, giao dịch đó phải đi qua ngân hàng. Ngân hàng ghi nhận số tiền của cậu bị trừ đi, và tài khoản của tớ được cộng thêm. Nhưng nếu hệ thống ngân hàng bị sập hoặc bị kiểm soát, giao dịch của cậu có thể bị chặn bất cứ lúc nào.”
Bạn tôi gật đầu:
“Ừm, đúng vậy. Vậy blockchain làm khác đi thế nào?”
Tôi hào hứng nói:
“Với blockchain, không cần ngân hàng hay bất kỳ trung gian nào. Tất cả giao dịch được ghi nhận trên một sổ cái phân tán, tức là một hệ thống công khai mà ai cũng có thể kiểm chứng. Một khi giao dịch đã được ghi nhận trên blockchain, không ai có thể thay đổi hay xóa bỏ nó – kể cả chính phủ hay ngân hàng.”
Bạn tôi há hốc miệng:
“Vậy là không ai có thể chặn giao dịch? Không ai có thể kiểm soát tiền của mình?”
Tôi gật đầu:
“Chính xác! Đây là tài chính phi tập trung. Nó trao lại quyền kiểm soát tài sản về tay người dân, thay vì để nó nằm trong tay một nhóm quyền lực.”
Bạn tôi trầm ngâm:
“Vậy là những thế lực tài chính trên thế giới chắc chắn sẽ ghét blockchain lắm nhỉ?”
Tôi cười:
“Cậu đoán đúng rồi! Đó là lý do mà các chính phủ và ngân hàng trung ương đang tìm cách kiểm soát tiền kỹ thuật số.”
Chính phủ và cuộc chiến chống lại tiền kỹ thuật số
Bạn tôi tò mò hỏi:
“Nếu blockchain mang lại tự do tài chính, tại sao các nước không ủng hộ nó?”
Tôi cười nhẹ:
“Vì nó đe dọa quyền lực của họ. Hãy tưởng tượng, nếu một ngày nào đó tất cả mọi người đều dùng Bitcoin thay vì USD, thì Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) còn quyền lực gì nữa? Nếu ai cũng có thể giao dịch mà không cần ngân hàng, thì hệ thống tài chính truyền thống còn cần thiết hay không?”
Bạn tôi gật gù:
“Ra vậy… Vậy Mỹ làm gì để ngăn chặn?”
Tôi giơ tay đếm từng ngón:
“Thứ nhất, họ tạo ra các quy định để kiểm soát tiền điện tử. Ví dụ, ở Mỹ, chính phủ yêu cầu sàn giao dịch phải báo cáo danh tính người dùng, khiến Bitcoin không còn ẩn danh nữa.”
Bạn tôi gật đầu:
“Ừ, tớ nhớ có nhiều vụ FBI bắt giữ tội phạm nhờ theo dõi giao dịch Bitcoin.”
Tôi tiếp tục:
“Thứ hai, họ cấm các tổ chức tài chính giao dịch với tiền điện tử, khiến việc sử dụng nó trở nên khó khăn hơn.”
Bạn tôi nhíu mày:
“Vậy tại sao giá Bitcoin vẫn tăng?”
Tôi cười:
“Vì nhiều quốc gia khác lại ủng hộ nó! El Salvador đã công nhận Bitcoin là tiền tệ hợp pháp, Nga và Trung Quốc đang thử nghiệm tiền kỹ thuật số của riêng họ.”
Bạn tôi ngạc nhiên:
“Khoan đã, Trung Quốc cũng có tiền kỹ thuật số à?”
Trung Quốc và đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số
Tôi gật đầu:
“Đúng vậy! Nhưng đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số (e-CNY) không giống Bitcoin. Trong khi Bitcoin phi tập trung, không ai kiểm soát, thì e-CNY hoàn toàn do Ngân hàng Trung ương Trung Quốc quản lý.”
Bạn tôi cau mày:
“Vậy có khác gì tiền truyền thống đâu?”
Tôi mỉm cười:
“Có khác chứ! Nó giúp Trung Quốc thoát khỏi sự kiểm soát của USD. Khi Trung Quốc giao thương với Nga hay châu Phi, họ có thể dùng e-CNY thay vì USD, tránh được lệnh trừng phạt của Mỹ.”
Bạn tôi gật gù:
“Vậy là Trung Quốc dùng blockchain để giảm sự phụ thuộc vào hệ thống tài chính Mỹ, nhưng vẫn giữ quyền kiểm soát?”
Tôi gật đầu:
“Chính xác! Và đó là lý do Mỹ đang tìm mọi cách để kìm hãm sự phát triển của blockchain và tiền kỹ thuật số.”
Tương lai của tiền kỹ thuật số: Cơ hội hay mối đe dọa?
Bạn tôi thở dài, tựa lưng vào ghế:
“Vậy cậu nghĩ blockchain sẽ thắng hay các chính phủ sẽ kiểm soát nó?”
Tôi nhìn ra ngoài cửa sổ, nơi những ánh đèn thành phố vẫn sáng rực, rồi chậm rãi nói:
“Không ai biết chắc. Nhưng một điều rõ ràng là: Blockchain đã mở ra một chương mới trong cuộc chiến tiền tệ. Các quốc gia sẽ tìm cách kiểm soát nó, nhưng công nghệ này sẽ không biến mất.”
Bạn tôi cười:
“Vậy là trong tương lai, có thể tớ sẽ không cần dùng ngân hàng nữa, mà chỉ cần một ví điện tử trên blockchain?”
Tôi nhấp ngụm cà phê cuối cùng, rồi nói:
“Có thể lắm! Cậu hãy sẵn sàng đi, vì cuộc cách mạng tài chính đã bắt đầu rồi!”
CBDC và tương lai của tiền tệ
Tôi nhìn bạn tôi, chậm rãi hỏi:
“Cậu có biết các ngân hàng trung ương đang làm gì để chống lại tiền điện tử không?”
Bạn tôi cau mày suy nghĩ, rồi lắc đầu:
“Họ cấm nó? Đánh thuế cao? Hay bắt người dùng phải đăng ký danh tính?”
Tôi cười nhẹ:
“Tất cả những điều đó chỉ là giải pháp tạm thời. Nhưng thực tế, họ đã tìm ra một cách cao tay hơn nhiều: Tạo ra chính đồng tiền kỹ thuật số của riêng họ!”
Bạn tôi tròn mắt:
“Ý cậu là sao?”
Tôi đặt cốc cà phê xuống, rồi nói đầy ẩn ý:
“Chào mừng cậu đến với kỷ nguyên của CBDC – Central Bank Digital Currency (Tiền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương).”
CBDC là gì và nó khác gì so với Bitcoin?
Bạn tôi nhíu mày:
“Khoan đã, vậy CBDC có phải là một loại tiền điện tử như Bitcoin không?”
Tôi lắc đầu:
“Không hề! CBDC hoàn toàn khác với Bitcoin. Nếu như Bitcoin là phi tập trung, không ai có thể kiểm soát, thì CBDC là tiền kỹ thuật số được chính phủ phát hành và quản lý.”
Bạn tôi chống cằm suy nghĩ:
“Vậy tại sao các chính phủ lại tạo ra nó?”
Tôi giơ ba ngón tay lên và đếm:
“Thứ nhất, để thay thế tiền mặt, vì ngày nay mọi người dùng thẻ tín dụng và ví điện tử nhiều hơn.
Thứ hai, để kiểm soát tốt hơn nền kinh tế, bởi vì với tiền mặt, chính phủ không thể theo dõi ai đang giữ bao nhiêu tiền.
Thứ ba, để chống lại Bitcoin và các loại tiền điện tử khác. Nếu mọi người có thể dùng một loại tiền điện tử do nhà nước kiểm soát, họ sẽ không cần dùng đến Bitcoin nữa.”
Bạn tôi gật gù:
“Nghe cũng hợp lý. Nhưng CBDC sẽ ảnh hưởng đến người dân như thế nào?”
Tôi nhếch mép, nói với giọng đầy bí hiểm:
“Chuyện này mới đáng sợ đây!”
CBDC có thể trở thành công cụ kiểm soát tuyệt đối
Bạn tôi ngả người ra ghế, tò mò:
“Tại sao lại đáng sợ?”
Tôi cười nhẹ, rồi nói:
“Bởi vì CBDC có thể khiến chính phủ kiểm soát mọi giao dịch của người dân.”
Bạn tôi cau mày:
“Khoan đã, vậy có khác gì với tiền trong ngân hàng đâu?”
Tôi lắc đầu:
“Khác rất nhiều! Vì khi cậu dùng tiền ngân hàng, nó vẫn là một hệ thống tập trung nhưng phân tán, tức là có nhiều ngân hàng cùng hoạt động. Nhưng nếu CBDC trở thành chuẩn mực, mọi giao dịch sẽ đi trực tiếp qua ngân hàng trung ương. Họ có thể:
- Giám sát mọi chi tiêu của cậu: Không có giao dịch nào là bí mật nữa.
- Giới hạn số tiền cậu có thể tiêu: Nếu chính phủ thấy cậu chi tiêu “quá mức”, họ có thể đặt hạn mức giao dịch.
- Đóng băng tài khoản ngay lập tức: Chỉ cần một lệnh từ chính phủ, cậu có thể bị chặn hoàn toàn khỏi hệ thống tài chính, không thể mua bán bất cứ thứ gì.”
Bạn tôi trợn mắt:
“Vậy là quyền riêng tư tài chính sẽ biến mất?”
Tôi gật đầu:
“Chính xác! Nếu tiền mặt biến mất hoàn toàn và tất cả mọi người phải dùng CBDC, chính phủ sẽ có quyền kiểm soát tài chính tuyệt đối, vì không còn cách nào để giao dịch ngoài hệ thống của họ nữa.”
Bạn tôi trầm ngâm:
“Nếu vậy, những nước nào đang phát triển CBDC?”
Tôi nhấp một ngụm cà phê, rồi chậm rãi nói:
“Cậu sẽ bất ngờ đấy!”
Những quốc gia nào đang chạy đua với CBDC?
Tôi đặt điện thoại lên bàn và mở một danh sách:
“Hiện tại, hơn 130 quốc gia đã và đang nghiên cứu phát triển CBDC. Nhưng có ba cái tên quan trọng nhất:
- Trung Quốc: Là nước đi tiên phong với Nhân dân tệ kỹ thuật số (e-CNY), đã thử nghiệm trên hàng triệu người.
- Mỹ: FED đang xem xét phát hành Đô la kỹ thuật số.
- Châu Âu: Ngân hàng Trung ương Châu Âu đang phát triển Euro kỹ thuật số.”
Bạn tôi ngạc nhiên:
“Vậy là cả thế giới đang tiến tới một hệ thống tiền tệ số hóa hoàn toàn?”
Tôi gật đầu:
“Chính xác! Và khi điều đó xảy ra, chúng ta sẽ sống trong một thế giới mà mọi giao dịch đều bị kiểm soát.”
Bạn tôi trầm ngâm:
“Vậy có cách nào để tránh bị kiểm soát không?”
Tôi cười nhẹ:
“Câu hỏi hay đấy. Và đó là lý do tại sao Bitcoin vẫn tồn tại.”
Bitcoin – Lựa chọn cuối cùng cho tự do tài chính?
Bạn tôi khoanh tay, tò mò:
“Nếu CBDC được triển khai, liệu Bitcoin có còn chỗ đứng không?”
Tôi gật đầu:
“Có chứ! Vì chính sự kiểm soát gắt gao của CBDC có thể khiến nhiều người tìm đến Bitcoin như một công cụ bảo vệ tài chính cá nhân.”
Bạn tôi cau mày:
“Nhưng Bitcoin có thể bị cấm mà?”
Tôi nhún vai:
“Có thể bị cấm, nhưng không thể bị kiểm soát. Vì Bitcoin không do ai phát hành, không ai có thể đóng băng hay giới hạn số lượng Bitcoin mà cậu sở hữu.”
Bạn tôi thở dài:
“Vậy là chúng ta đang bước vào một kỷ nguyên mới, nơi mà quyền tự do tài chính có thể bị thu hẹp hoàn toàn?”
Tôi gật đầu:
“Đúng vậy. Cuộc chiến này không chỉ là về tiền, mà còn là về quyền tự do cá nhân.”
Bạn tôi nhấp một ngụm cà phê, suy nghĩ một lúc rồi nói:
“Vậy cậu nghĩ tương lai sẽ thế nào? Bitcoin hay CBDC sẽ thắng?”
Tôi nhìn ra ngoài cửa sổ, nơi những ánh đèn thành phố vẫn rực sáng, rồi chậm rãi nói:
“Tương lai vẫn chưa rõ ràng. Nhưng một điều chắc chắn là: Tiền tệ đang thay đổi, và chúng ta phải chuẩn bị cho điều đó!”
Kết luận: Cuộc chiến tiền tệ không có hồi kết
Và như thế, câu chuyện kết thúc với một sự thật không thể chối cãi: Cuộc chiến tiền tệ không phải là chuyện của một sớm một chiều. Nó đang diễn ra, âm thầm nhưng mạnh mẽ, giữa các cường quốc tài chính và các tổ chức quốc tế. Và để sống sót trong cuộc chiến này, các quốc gia, doanh nghiệp, và cá nhân đều phải hiểu rõ cách thức vận hành của hệ thống tài chính toàn cầu.
Chúng tôi kết thúc buổi cà phê với những suy nghĩ sâu sắc về thế giới tài chính, nơi mà mỗi quyết định tài chính lại có thể tạo ra những biến động sâu rộng trong nền kinh tế toàn cầu.
