Seth Klarman – Nhà đầu tư giá trị kín tiếng và cẩn trọng

Xin chào các bạn!

Nếu Warren Buffett là cái tên quen thuộc với bất kỳ nhà đầu tư nào, thì Seth Klarman lại là một huyền thoại trong giới tài chính nhưng ít được công chúng biết đến. Ông là nhà sáng lập và điều hành quỹ đầu tư Baupost Group, một trong những quỹ phòng hộ thành công nhất trong lịch sử, với chiến lược đầu tư giá trị mang đậm dấu ấn của Benjamin Graham nhưng lại được thực thi theo một cách riêng biệt, vô cùng kỷ luật và cẩn trọng.

Hãy cùng khám phá cuộc đời và sự nghiệp của nhà đầu tư Seth Klarman, một người được mệnh danh là “Warren Buffett của thế hệ sau”, nhưng lại có phong cách đầu tư hoàn toàn khác biệt.

Tuổi trẻ và khởi đầu với Baupost Group

Những năm tháng đầu đời – Tư duy toán học và niềm đam mê đầu tư

Seth Andrew Klarman sinh ngày 21 tháng 5 năm 1957 tại Baltimore, Maryland, Hoa Kỳ. Ông lớn lên trong một gia đình trí thức, nơi cha mẹ đều có nền tảng học thuật vững chắc. Cha ông là một nhà kinh tế học, còn mẹ ông là một giáo viên. Từ nhỏ, Klarman đã bộc lộ niềm đam mê với toán học, tư duy logic và các trò chơi chiến thuật, những điều giúp ông phát triển kỹ năng phân tích nhạy bén mà sau này trở thành nền tảng trong sự nghiệp đầu tư.

Khi còn là một cậu bé, Klarman đã bị hấp dẫn bởi các con số và tư duy tính toán. Một trong những câu chuyện thú vị về ông là việc ông bắt đầu đầu tư từ năm 10 tuổi, khi cùng với mẹ mở một tài khoản chứng khoán và mua cổ phiếu của một công ty mà ông thấy tiềm năng. Điều này phản ánh sự tò mò và tìm tòi sớm của ông về lĩnh vực tài chính.

Thời niên thiếu, Klarman cũng là một người ham đọc sách, đặc biệt là các cuốn sách về kinh tế và đầu tư. Những tác phẩm kinh điển như “The Intelligent Investor” của Benjamin Graham đã gây ảnh hưởng mạnh mẽ đến tư duy của ông. Khi bước vào những năm trung học, ông không chỉ quan tâm đến đầu tư mà còn dành thời gian nghiên cứu thị trường và các báo cáo tài chính, điều mà không nhiều thanh thiếu niên cùng trang lứa có hứng thú.

Học vấn và những trải nghiệm đầu tiên trên phố Wall

Sau khi tốt nghiệp trung học với thành tích xuất sắc, Klarman theo học tại Đại học Cornell, nơi ông theo đuổi ngành kinh tế. Ở Cornell, ông tiếp tục phát triển kỹ năng phân tích tài chính và đầu tư. Trong những năm học đại học, Klarman không chỉ dừng lại ở lý thuyết mà còn tích cực tham gia vào các dự án nghiên cứu kinh tế và thực tập trong lĩnh vực tài chính.

Một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời ông là khi ông được nhận vào Chương trình MBA tại Trường Kinh doanh Harvard (HBS) – một trong những học viện danh tiếng nhất về quản trị kinh doanh và tài chính. Tại đây, Klarman có cơ hội tiếp xúc với những tư tưởng đầu tư xuất sắc, cũng như xây dựng mối quan hệ với những cá nhân sau này sẽ trở thành những nhà lãnh đạo trong lĩnh vực tài chính.

Một điều thú vị là trong thời gian học tại Harvard, Klarman không chỉ học về tài chính mà còn thực sự bắt đầu tự đầu tư và thử nghiệm các chiến lược của riêng mình. Ông dành nhiều thời gian đọc báo cáo tài chính, phân tích các mô hình đầu tư và thử nghiệm cách tiếp cận khác nhau với thị trường. Những trải nghiệm thực tế này giúp ông xây dựng nền tảng vững chắc cho phong cách đầu tư sau này.

Sự ra đời của Baupost Group – Bước ngoặt quan trọng

Năm 1982, khi Klarman mới 25 tuổi, ông được giao nhiệm vụ thành lập Baupost Group, một quỹ đầu tư có mục tiêu tập trung vào chiến lược đầu tư giá trị. Đây là một cơ hội lớn đối với một người trẻ tuổi như ông, và cũng là thử thách để chứng minh khả năng của mình.

Quỹ Baupost được thành lập với số vốn khởi điểm 27 triệu USD, do một nhóm các nhà tài trợ từ Boston cung cấp, trong đó có một số gia đình giàu có mong muốn có một quỹ đầu tư quản lý tài sản của họ một cách an toàn và hiệu quả. Không giống như nhiều quỹ phòng hộ khác tập trung vào giao dịch ngắn hạn hoặc đầu tư rủi ro cao, Baupost ngay từ đầu đã có triết lý khác biệt:

✅ Chỉ đầu tư khi có biên an toàn lớn
✅ Tập trung vào tài sản bị thị trường định giá thấp
✅ Sẵn sàng nắm giữ tiền mặt nếu không có cơ hội tốt
✅ Đánh giá rủi ro cẩn trọng trước khi ra quyết định

Klarman nhanh chóng thiết lập Baupost theo mô hình quỹ phòng hộ theo phong cách đầu tư giá trị, nhưng với một cách tiếp cận linh hoạt hơn so với các quỹ giá trị truyền thống. Ông không chỉ tập trung vào cổ phiếu mà còn đầu tư vào trái phiếu vỡ nợ, bất động sản bị thanh lý và các tài sản phái sinh khác.

Một trong những đặc điểm nổi bật của Baupost dưới sự lãnh đạo của Klarman là quỹ không chạy theo xu hướng thị trường, mà thay vào đó tìm kiếm những tài sản bị định giá sai một cách nghiêm trọng. Điều này giúp quỹ tránh được nhiều cú sập lớn của thị trường chứng khoán, đồng thời tạo ra lợi nhuận ổn định qua các chu kỳ kinh tế.

Trong những năm đầu tiên, Baupost nhanh chóng thu hút sự chú ý bởi hiệu suất ổn định và chiến lược tập trung vào quản lý rủi ro hơn là tối đa hóa lợi nhuận một cách mạo hiểm. Điều này giúp quỹ trở thành một trong những quỹ phòng hộ uy tín nhất trong giới đầu tư chuyên nghiệp.

Những thử thách đầu tiên và thành công vượt trội

Như bất kỳ nhà đầu tư nào khác, Seth Klarman cũng gặp không ít thử thách trong giai đoạn đầu của sự nghiệp. Tuy nhiên, nhờ phong cách đầu tư cẩn trọng, ông đã giúp Baupost vượt qua nhiều cú sốc tài chính, trong đó có:

📉 Khủng hoảng thị trường năm 1987 – Khi nhiều quỹ đầu tư thua lỗ nặng nề, Baupost vẫn đứng vững nhờ giữ tiền mặt và chỉ mua vào khi thị trường giảm sâu.

📉 Bong bóng Dot-com 2000 – Klarman né tránh hoàn toàn cổ phiếu công nghệ bị định giá quá cao, trong khi nhiều quỹ khác bị phá sản sau cú sụp đổ.

📉 Khủng hoảng tài chính 2008 – Baupost mua vào một lượng lớn tài sản bị định giá thấp trong đợt bán tháo, giúp quỹ đạt lợi nhuận khổng lồ khi thị trường hồi phục.

Nhờ vào khả năng kiểm soát rủi ro xuất sắc, Baupost Group không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ trong suốt hơn bốn thập kỷ, với lợi nhuận trung bình 20%/năm – một con số ấn tượng trong ngành đầu tư.

Chiến lược đầu tư khác biệt – “Luôn tìm kiếm biên an toàn”

Nếu Warren Buffett nổi tiếng với việc đầu tư vào các doanh nghiệp tuyệt vời với giá hợp lý, thì Seth Klarman lại đi theo triết lý đầu tư có phần thận trọng và đa dạng hơn. Ông không ngại nắm giữ tiền mặt khi thị trường trở nên quá đắt đỏ và luôn tìm kiếm những tài sản bị định giá thấp một cách thái quá.

1. Đầu tư vào những tài sản bị bỏ quên

Klarman không chỉ giới hạn đầu tư vào cổ phiếu mà còn mua các tài sản bị thị trường định giá sai như:

• Trái phiếu vỡ nợ (Distressed Debt)
• Bất động sản đang gặp khó khăn
• Chứng khoán phái sinh phức tạp
• Các công ty bị thanh lý hoặc sắp phá sản

Ông tin rằng rủi ro thực sự không nằm ở sự biến động giá, mà ở việc mua phải một tài sản với giá cao hơn giá trị thực của nó. Điều này khiến ông sẵn sàng nắm giữ những khoản đầu tư không được ưa chuộng nhưng có giá trị dài hạn.

2. Luôn giữ “biên an toàn” lớn

Khái niệm “Margin of Safety” (Biên an toàn) của Benjamin Graham là triết lý cốt lõi trong đầu tư của Klarman. Ông tin rằng việc mua tài sản với mức chiết khấu lớn so với giá trị thực của nó sẽ bảo vệ nhà đầu tư khỏi những biến động khó lường của thị trường.

Điều này có nghĩa là Klarman chỉ đầu tư khi ông tin chắc rằng rủi ro xuống giá thấp nhất có thể, ngay cả khi điều đó đồng nghĩa với việc ông phải ngồi ngoài thị trường trong thời gian dài.

3. Sẵn sàng giữ tiền mặt khi cần thiết

Không giống nhiều quỹ phòng hộ khác, Baupost Group không bao giờ ép buộc mình phải đầu tư hết số vốn đang có. Trong những thời kỳ thị trường quá nóng, Klarman sẵn sàng giữ lượng tiền mặt lên tới 50% danh mục, chờ đợi cơ hội tốt hơn.

Điều này giúp Baupost có thể tận dụng những đợt suy thoái để mua tài sản với giá rẻ. Chẳng hạn, trong cuộc khủng hoảng tài chính 2008, khi nhiều nhà đầu tư hoảng loạn bán tháo tài sản, Klarman đã mua vào với mức giá chiết khấu cực lớn, giúp quỹ của ông tăng trưởng mạnh mẽ khi thị trường phục hồi.

Thành công vượt trội của Baupost Group

Nhờ cách tiếp cận kỷ luật và thận trọng, Baupost Group đã mang lại tỷ suất lợi nhuận trung bình 20%/năm trong nhiều thập kỷ, ngay cả khi thị trường biến động mạnh.

Tính đến nay, Baupost Group đã quản lý hơn 30 tỷ USD tài sản, trở thành một trong những quỹ phòng hộ thành công nhất thế giới. Mặc dù Klarman không nổi tiếng rộng rãi như Warren Buffett hay Ray Dalio, nhưng trong giới đầu tư chuyên nghiệp, ông được coi là một trong những bộ óc sắc bén nhất trong lĩnh vực tài chính.

Cuốn sách hiếm có – “Margin of Safety”

Năm 1991, Seth Klarman xuất bản cuốn sách “Margin of Safety: Risk-Averse Value Investing Strategies for the Thoughtful Investor”. Đây được coi là một trong những cuốn sách đầu tư giá trị hay nhất mọi thời đại, nhưng lại cực kỳ hiếm và khó tìm.

Lý do là vì chỉ có 5.000 bản được xuất bản, và Klarman không tái bản cuốn sách này. Điều này khiến giá của nó trên thị trường sách cũ có lúc lên tới hàng nghìn USD một bản.

Nội dung chính của sách xoay quanh:

• Cách thức xác định và đánh giá “biên an toàn” khi đầu tư.
• Tại sao nhà đầu tư cá nhân thường mắc sai lầm do bị chi phối bởi tâm lý đám đông.
• Cách lựa chọn các loại tài sản bị định giá sai để đầu tư.

Phong cách sống và sự kín tiếng

Mặc dù là một tỷ phú thành công, Seth Klarman lại sống vô cùng kín tiếng và giản dị. Ông hiếm khi xuất hiện trước truyền thông và rất ít khi tham dự các hội nghị đầu tư lớn. Điều này trái ngược hoàn toàn với những nhà đầu tư nổi tiếng khác như Warren Buffett hay Bill Ackman.

Tuy nhiên, Klarman lại rất tích cực tham gia vào các hoạt động từ thiện và đã đóng góp hàng trăm triệu USD cho các tổ chức giáo dục và xã hội.

Bài học từ Seth Klarman – Đầu tư cẩn trọng, tránh rủi ro không cần thiết

Những nhà đầu tư muốn học hỏi từ Seth Klarman có thể ghi nhớ những bài học quan trọng sau:

✅ Luôn tìm kiếm biên an toàn: Không bao giờ mua tài sản với giá cao hơn giá trị thực của nó.

✅ Kiên nhẫn chờ đợi cơ hội: Không cần lúc nào cũng đầu tư. Đôi khi việc nắm giữ tiền mặt là lựa chọn tốt nhất.

✅ Tận dụng những cơ hội trong khủng hoảng: Khi thị trường hoảng loạn, đó là lúc những món hời xuất hiện.

✅ Không chạy theo đám đông: Hãy có tư duy độc lập và tránh bị ảnh hưởng bởi tâm lý thị trường.

✅ Đa dạng hóa danh mục đầu tư: Đừng chỉ tập trung vào cổ phiếu mà hãy tìm kiếm giá trị ở nhiều loại tài sản khác nhau.

Kết luận

Seth Klarman không chỉ là một nhà đầu tư vĩ đại mà còn là một hình mẫu về sự kiên nhẫn, kỷ luật và tư duy độc lập. Với những thành tựu đáng kinh ngạc của mình, ông đã chứng minh rằng thận trọng không có nghĩa là yếu kém, mà chính là con đường dẫn đến thành công bền vững trong đầu tư.