Giới đầu tư mất niềm tin: Dòng tiền rút khỏi thị trường chứng khoán

Trong những tháng đầu năm 2025, thị trường chứng khoán Việt Nam đối mặt với làn sóng rút vốn mạnh mẽ từ giới đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài. Sự thoái lui này diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu còn nhiều bất ổn, lãi suất tại các quốc gia phát triển có xu hướng giảm, và các yếu tố nội tại của nền kinh tế Việt Nam vẫn chưa đủ hấp dẫn để giữ chân dòng vốn. Xu hướng này không chỉ ảnh hưởng đến thanh khoản thị trường mà còn tạo ra những lo ngại về khả năng tăng trưởng và ổn định của nền kinh tế.

Bài viết này sẽ phân tích nguyên nhân khiến nhà đầu tư mất niềm tin, tác động của việc rút vốn đối với thị trường chứng khoán Việt Nam và các giải pháp có thể giúp khôi phục niềm tin vào thị trường tài chính.

Những tháng đầu năm 2025, thị trường chứng khoán Việt Nam liên tục chứng kiến các phiên bán ròng từ khối ngoại. Theo thống kê từ Ủy ban Chứng khoán Nhà nước:

• Tháng 1/2025: Nhà đầu tư nước ngoài bán ròng hơn 6.400 tỷ đồng trên thị trường chứng khoán Việt Nam, mức cao nhất trong vòng một năm qua.
• Tháng 2/2025: Xu hướng bán ròng tiếp tục với hơn 4.200 tỷ đồng bị rút khỏi thị trường chỉ trong tuần đầu tiên.
• Tổng cộng trong hai tháng đầu năm, khối ngoại đã rút khoảng 10.600 tỷ đồng khỏi thị trường.

Ví dụ :

• Cổ phiếu của Tập đoàn XYZ – một doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ – đã giảm 15% chỉ trong vòng một tháng do áp lực bán tháo từ nhà đầu tư nước ngoài.
• Chỉ số VN-Index mất hơn 10% giá trị kể từ đầu năm, kéo theo sự lao dốc của hàng loạt cổ phiếu blue-chip như ABC Bank (-12%), DEF Real Estate (-9%), khiến nhiều nhà đầu tư lo lắng.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nhà đầu tư rút vốn khỏi thị trường chứng khoán Việt Nam:

Thứ nhất: Rủi ro kinh tế toàn cầu và xu hướng dịch chuyển dòng vốn

• Các nền kinh tế lớn như Mỹ và EU đang có xu hướng giảm lãi suất, khiến nhà đầu tư ưu tiên giữ tiền tại các thị trường phát triển thay vì đầu tư vào các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam.
• Lạm phát toàn cầu vẫn là một mối lo ngại, tạo áp lực lên các chính sách tiền tệ và khả năng tăng trưởng của các thị trường mới nổi.

Ví dụ:

• Quỹ đầu tư XYZ Global Fund đã công bố rút 500 triệu USD khỏi thị trường chứng khoán Đông Nam Á, trong đó Việt Nam chiếm 30% tổng số vốn rút ra.

Thứ hai: Chính sách tài khóa và tiền tệ tại Việt Nam

• Chính sách kiểm soát tín dụng đối với bất động sản và chứng khoán khiến dòng vốn bị hạn chế.
• Mức lãi suất cao hơn dự kiến khiến chi phí huy động vốn tăng, ảnh hưởng đến triển vọng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết.

Ví dụ:

• Lãi suất cho vay đối với doanh nghiệp tăng từ 9% lên 11% trong quý 1/2025, khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc huy động vốn để mở rộng hoạt động.

Thứ ba: Sự suy giảm niềm tin vào thị trường

• Một số vụ bê bối về quản trị doanh nghiệp và minh bạch tài chính khiến giới đầu tư lo ngại.
• Việc chậm trễ trong nâng hạng thị trường từ cận biên lên mới nổi cũng ảnh hưởng đến sức hút của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Ví dụ:

• Vụ bê bối tại Công ty ABC liên quan đến việc làm giả báo cáo tài chính đã khiến giá cổ phiếu công ty này giảm 30% trong vòng hai tuần.

Tác động của việc rút vốn đến thị trường chứng khoán

Việc dòng vốn rút ra khỏi thị trường chứng khoán Việt Nam có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng:

Thứ nhất: Giảm thanh khoản thị trường

Sự sụt giảm dòng tiền đầu tư dẫn đến thanh khoản thị trường giảm mạnh, khiến việc mua bán cổ phiếu trở nên khó khăn hơn.

Ví dụ:

• Khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày trên sàn HOSE giảm từ 1,2 tỷ USD xuống còn 800 triệu USD trong tháng 2/2025.

Thứ hai: Tâm lý hoảng loạn của nhà đầu tư trong nước

Khi chứng kiến khối ngoại liên tục bán ròng, nhiều nhà đầu tư cá nhân cũng có xu hướng bán tháo, làm tăng áp lực giảm giá trên thị trường.

Ví dụ:

• Chỉ số VN-Index giảm mạnh 40 điểm chỉ trong một phiên giao dịch do áp lực bán tháo.

Thứ ba: Ảnh hưởng đến doanh nghiệp niêm yết

Các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc huy động vốn qua phát hành cổ phiếu mới, gây trở ngại cho kế hoạch mở rộng kinh doanh.

Thứ tư: Tác động đến kinh tế vĩ mô

Sự bất ổn của thị trường chứng khoán có thể làm suy giảm niềm tin vào nền kinh tế, ảnh hưởng đến tăng trưởng GDP và các hoạt động đầu tư khác.

Triển vọng và giải pháp cho thị trường chứng khoán Việt Nam

Để đối phó với tình trạng rút vốn và thu hút trở lại dòng tiền đầu tư, Việt Nam cần thực hiện các biện pháp sau:

Thứ nhất: Cải thiện môi trường đầu tư

Chính phủ cần tiếp tục cải cách hành chính, đảm bảo môi trường đầu tư minh bạch, ổn định để tăng sức hút với nhà đầu tư nước ngoài.

Thứ hai: Đẩy mạnh nâng hạng thị trường

Nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi sẽ giúp Việt Nam thu hút được nguồn vốn từ các quỹ đầu tư lớn trên thế giới.

Ví dụ:

• Các nước như Thái Lan và Indonesia sau khi được nâng hạng thị trường đã chứng kiến dòng vốn đầu tư nước ngoài tăng trung bình 20% mỗi năm.

Thứ ba: Phát triển các sản phẩm tài chính mới

Tăng cường các sản phẩm tài chính như quỹ ETF, chứng khoán phái sinh để tăng tính hấp dẫn và đa dạng hóa kênh đầu tư.

Thứ tư: Ổn định chính sách tiền tệ

Ngân hàng Nhà nước cần có chính sách linh hoạt trong điều hành lãi suất và tín dụng để hỗ trợ thị trường chứng khoán và nền kinh tế.

Kết luận

Sự rút vốn của nhà đầu tư nước ngoài là một thử thách lớn đối với thị trường chứng khoán Việt Nam, nhưng cũng là cơ hội để chính phủ và các cơ quan quản lý tài chính điều chỉnh chính sách nhằm tạo môi trường đầu tư hấp dẫn hơn. Việc nâng cao minh bạch, cải thiện cơ chế quản lý và tăng cường các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp sẽ là chìa khóa giúp thị trường chứng khoán phục hồi và tiếp tục phát triển trong tương lai.