2025- Có thể xảy ra một cuộc khủng hoảng nợ doanh nghiệp không?

Shark TankCập nhật mới nhất: 1 Tháng 3, 2025

Câu trả lời là có thể, một cuộc khủng hoảng nợ doanh nghiệp hoàn toàn có thể xảy ra, đặc biệt trong bối cảnh lãi suất cao, tăng trưởng kinh tế chậm lại và chi phí vay vốn ngày càng đắt đỏ. Dưới đây là những lý do chính có thể dẫn đến khủng hoảng nợ doanh nghiệp trong năm 2025:

Liệu có thể xảy ra một cuộc khủng hoảng nợ doanh nghiệp?

Nội dung bài viết

Nguyên nhân dẫn đến khủng hoảng nợ doanh nghiệp

Thứ nhất: Lãi suất cao làm tăng chi phí vay vốn

Trong giai đoạn 2020-2022, các ngân hàng trung ương trên toàn cầu đã giữ lãi suất ở mức thấp để kích thích kinh tế sau đại dịch. Tuy nhiên, từ năm 2022 đến 2024, FED, ECB, BOE (Anh) và BOJ (Nhật Bản) đã liên tục nâng lãi suất để kiềm chế lạm phát.

Doanh nghiệp từng vay với lãi suất thấp (~2-4%), nhưng giờ đây khi đáo hạn phải tái cấp vốn với lãi suất cao hơn (~6-8%).
Các công ty có đòn bẩy tài chính cao sẽ chịu áp lực lớn, đặc biệt là những ngành phụ thuộc vào nợ dài hạn như bất động sản, tài chính và năng lượng.
Nếu lãi suất duy trì cao đến năm 2025, nhiều doanh nghiệp sẽ không còn khả năng chi trả.

Thứ hai: Làn sóng vỡ nợ gia tăng, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản

Một số ví dụ cụ thể về vỡ nợ doanh nghiệp lớn trong năm 2023-2024:

Evergrande (Trung Quốc) – Từng là tập đoàn bất động sản lớn nhất thế giới, nhưng không thể trả hơn 300 tỷ USD nợ.
Country Garden (Trung Quốc) – Một trong những công ty bất động sản lớn nhất Trung Quốc, rơi vào cảnh mất thanh khoản.
WeWork (Mỹ) – Startup từng được định giá 47 tỷ USD, nhưng đã phá sản do không thể chi trả nợ thuê văn phòng.
Cineworld (Anh) – Tập đoàn rạp chiếu phim lớn thứ hai thế giới tuyên bố phá sản do không đủ khả năng trả nợ.

Tóm lại Khi kinh tế tăng trưởng chậm, lợi nhuận giảm, các công ty không còn đủ dòng tiền để trả nợ, dẫn đến làn sóng vỡ nợ hàng loạt.

Thứ ba: Doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) chịu áp lực lớn nhất

Các doanh nghiệp SME chiếm hơn 90% tổng số doanh nghiệp toàn cầu, nhưng lại dễ bị tổn thương nhất khi lãi suất cao.

Khả năng tiếp cận tín dụng bị hạn chế: Ngân hàng thường ưu tiên cho vay các tập đoàn lớn thay vì SME.
Dòng tiền không ổn định: Các doanh nghiệp bán lẻ, nhà hàng, du lịch có thể chứng kiến lượng khách giảm mạnh khi người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu.
Tình trạng phá sản gia tăng: Nhiều SME buộc phải đóng cửa do không thể trả nợ.

Thứ tư: Ngành tài chính – ngân hàng cũng gặp rủi ro lớn

Các ngân hàng thương mại là bên cho vay chính, nếu nhiều doanh nghiệp vỡ nợ thì:

Nợ xấu gia tăng, gây tổn thất lớn cho các ngân hàng.
Một số ngân hàng có thể sụp đổ, giống như Silicon Valley Bank (SVB) và Credit Suisse vào năm 2023.
Tình trạng rút tiền hàng loạt (bank run) có thể xảy ra nếu nhà đầu tư và người gửi tiền mất niềm tin vào hệ thống tài chính.

Thứ năm: Hiệu ứng domino trên toàn cầu

Nếu một cuộc khủng hoảng nợ doanh nghiệp bùng phát, có thể kéo theo khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế sâu rộng, tương tự như:

Khủng hoảng tài chính 2008, khi các khoản nợ dưới chuẩn (subprime) làm sụp đổ ngân hàng Lehman Brothers.
Khủng hoảng nợ châu Âu 2010-2012, khiến Hy Lạp, Tây Ban Nha và Ý suýt phá sản.
Khủng hoảng Evergrande 2021, ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế Trung Quốc.

Hệ quả nếu khủng hoảng nợ doanh nghiệp xảy ra

Thứ nhất: Suy thoái kinh tế toàn cầu

GDP toàn cầu có thể giảm 1-2% nếu nhiều doanh nghiệp phá sản.
Thất nghiệp gia tăng, đặc biệt ở những ngành có nhiều công ty vay nợ cao như bất động sản, tài chính và công nghệ.

Thứ hai: Thị trường chứng khoán sụt giảm mạnh

Nếu nhiều công ty vỡ nợ, giá cổ phiếu có thể lao dốc.
Các chỉ số như S&P 500, Dow Jones, NASDAQ, Nikkei 225 có thể giảm 20-30% trong năm 2025.
Nhà đầu tư có thể rút vốn khỏi các thị trường rủi ro để tìm nơi trú ẩn an toàn như vàng và trái phiếu chính phủ.

Thứ ba: Lãi suất cao kéo dài

Nếu các ngân hàng trung ương không hạ lãi suất kịp thời, tình trạng suy thoái sẽ càng kéo dài.
Doanh nghiệp khó vay vốn, làm chậm tốc độ phục hồi kinh tế.

Thứ tư: Ngành bất động sản bị tổn thương nặng nề

Giá nhà có thể giảm 15-30%, đặc biệt tại Trung Quốc, Mỹ và châu Âu.
Các công ty bất động sản có thể tiếp tục phá sản nếu không có dòng tiền mới.

Giải pháp ngăn chặn khủng hoảng nợ doanh nghiệp

Thứ nhất: Ngân hàng trung ương cần hạ lãi suất đúng thời điểm

Nếu lạm phát giảm xuống mức ổn định (dưới 3%), các ngân hàng trung ương có thể giảm lãi suất để hỗ trợ nền kinh tế.
Hạ lãi suất quá muộn có thể khiến suy thoái sâu hơn, nhưng quá sớm có thể gây ra lạm phát trở lại.

Thứ hai: Chính phủ cần hỗ trợ doanh nghiệp

Gói cứu trợ có chọn lọc cho các ngành quan trọng như bất động sản, sản xuất và công nghệ.
Hỗ trợ SME bằng cách giảm thuế hoặc cho vay với lãi suất thấp hơn.

Thứ ba: Ngân hàng cần quản lý rủi ro nợ tốt hơn

Hạn chế cho vay rủi ro cao, đặc biệt là trong ngành bất động sản và công nghệ.
Tăng cường kiểm soát tín dụng để tránh tình trạng “bong bóng nợ”.

Thứ tư: Doanh nghiệp cần giảm đòn bẩy tài chính

Nhiều công ty đã quen với lãi suất thấp nên vay quá nhiều, giờ cần giảm nợ và tối ưu hóa dòng tiền.
Các công ty cần tập trung vào các dự án có lợi nhuận thay vì mở rộng quá nhanh.