Mục tiêu dài hạn của Trump khi áp đặt thuế quan là gì?

Chính sách thuế quan của Donald Trump không chỉ nhằm giải quyết các vấn đề thương mại ngắn hạn mà còn phục vụ những mục tiêu dài hạn về kinh tế, an ninh quốc gia và vị thế của Mỹ trên thế giới. Dưới đây là những mục tiêu chính mà Trump hướng đến:

Thứ nhất:  Giảm thâm hụt thương mại và tái cân bằng kinh tế Mỹ

Bối cảnh

Thâm hụt thương mại của Mỹ với nhiều quốc gia, đặc biệt là Trung Quốc, đã kéo dài trong nhiều năm. Trump cho rằng điều này đồng nghĩa với việc Mỹ đang bị “bóc lột” trong thương mại quốc tế.

Chiến lược của Trump

• Tăng thuế nhập khẩu để giảm hàng hóa nước ngoài vào Mỹ, thúc đẩy tiêu dùng sản phẩm nội địa.
• Đàm phán lại các thỏa thuận thương mại như Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA), thay thế bằng USMCA để có lợi hơn cho Mỹ.
• Ép Trung Quốc và các đối tác thương mại khác mua thêm hàng Mỹ như nông sản, năng lượng, và công nghệ.

Tác động dài hạn mong muốn

• Giảm thâm hụt thương mại, đặc biệt là với Trung Quốc.
• Củng cố vị thế Mỹ trong các cuộc đàm phán thương mại.
• Giúp doanh nghiệp Mỹ tăng trưởng mạnh mẽ hơn.

Thứ hai: Khôi phục ngành sản xuất trong nước & bảo vệ việc làm

Vấn đề Trump muốn giải quyết

Nhiều ngành sản xuất của Mỹ bị ảnh hưởng bởi sự dịch chuyển công nghiệp sang các nước có chi phí lao động thấp hơn như Trung Quốc và Mexico, khiến hàng triệu người lao động mất việc.

Chính sách của Trump

• Đánh thuế nặng lên hàng nhập khẩu từ các quốc gia có lợi thế lao động giá rẻ, nhằm làm cho hàng Mỹ cạnh tranh hơn.
• Khuyến khích doanh nghiệp Mỹ chuyển sản xuất về nước, ví dụ bằng cách giảm thuế doanh nghiệp và hỗ trợ tài chính.
• Đánh thuế lên các ngành công nghiệp chiến lược như thép, nhôm, ô tô, giúp các ngành này có cơ hội hồi phục.

Tác động dài hạn mong muốn

• Giúp Mỹ giảm phụ thuộc vào hàng nhập khẩu và tự chủ hơn trong sản xuất.
• Tạo thêm hàng triệu việc làm cho người lao động Mỹ.
• Giúp nền kinh tế Mỹ phát triển bền vững hơn, thay vì phụ thuộc vào nhập khẩu giá rẻ từ nước ngoài.

Thứ ba: Giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc và tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu

Vấn đề Trump lo ngại

• Trung Quốc kiểm soát nhiều chuỗi cung ứng toàn cầu, từ linh kiện điện tử, vi mạch cho đến dược phẩm.
• Mỹ bị lệ thuộc quá nhiều vào Trung Quốc, đặc biệt là trong các lĩnh vực công nghệ và nguyên liệu sản xuất.

Hành động của Trump

• Áp thuế mạnh lên hàng hóa Trung Quốc để làm giảm sự hấp dẫn của thị trường này.
• Kêu gọi các công ty Mỹ di dời nhà máy sang các nước khác như Việt Nam, Ấn Độ, Mexico.
• Cấm xuất khẩu công nghệ cao sang Trung Quốc, nhằm hạn chế sự phát triển của nước này trong các lĩnh vực như AI, vi mạch, và 5G.

Tác động dài hạn mong muốn

• Giảm ảnh hưởng của Trung Quốc trong nền kinh tế Mỹ.
• Định hình lại chuỗi cung ứng toàn cầu theo hướng có lợi cho Mỹ.
• Bảo vệ ngành công nghệ Mỹ khỏi sự cạnh tranh từ Trung Quốc.

Thứ tư: Củng cố vị thế của Mỹ trên trường quốc tế

Tầm nhìn của Trump

Trump muốn Mỹ đóng vai trò trung tâm trong thương mại toàn cầu và không muốn bị ràng buộc bởi các hiệp định thương mại bất lợi.

Chính sách chính

• Dùng thuế quan làm công cụ đàm phán, ép các nước phải có nhượng bộ đối với Mỹ.
• Thay thế các hiệp định thương mại đa phương bằng thỏa thuận song phương (đàm phán trực tiếp với từng nước để có lợi nhất).
• Tạo áp lực lên các đồng minh như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc để họ mở cửa thị trường hơn cho Mỹ.

Tác động dài hạn mong muốn

• Đảm bảo Mỹ có vị thế áp đảo trong quan hệ thương mại quốc tế.
• Tạo ra một hệ thống thương mại có lợi cho Mỹ thay vì các tổ chức đa phương như WTO chi phối.

Thứ năm : Đảm bảo an ninh kinh tế & quốc gia

Mối đe dọa Trump muốn ngăn chặn

• Sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu (như đất hiếm từ Trung Quốc) có thể khiến Mỹ dễ bị tổn thương trong các cuộc khủng hoảng.
• Công nghệ Mỹ có thể bị lợi dụng để phát triển quân sự ở các nước đối thủ.

Các biện pháp của Trump

• Đánh thuế bảo vệ các ngành công nghiệp chiến lược như thép, nhôm, công nghệ cao.
• Kiểm soát xuất khẩu công nghệ, đặc biệt là trong lĩnh vực vi mạch, trí tuệ nhân tạo, và 5G.
• Khuyến khích sản xuất nội địa đối với các sản phẩm thiết yếu như thuốc men, thiết bị y tế.

Tác động dài hạn mong muốn

• Đảm bảo Mỹ có thể tự sản xuất những mặt hàng quan trọng mà không phụ thuộc vào nước ngoài.
• Bảo vệ công nghệ Mỹ khỏi bị đánh cắp hoặc sử dụng cho mục đích quân sự.
• Xây dựng một nền kinh tế mạnh hơn, bền vững hơn.

Thứ sáu: Thay đổi cách Mỹ tham gia vào hệ thống thương mại toàn cầu

Quan điểm của Trump

Trump tin rằng WTO (Tổ chức Thương mại Thế giới) và các hiệp định thương mại đa phương đã gây bất lợi cho Mỹ.

Hành động của Trump

• Hạn chế vai trò của WTO, vì Trump cho rằng tổ chức này thiên vị các nước như Trung Quốc.
• Tập trung vào các thỏa thuận song phương, nơi Mỹ có thể dễ dàng áp đặt điều kiện có lợi cho mình.
• Tạo ra một hệ thống thương mại dựa trên lợi ích của Mỹ, thay vì dựa vào các tổ chức quốc tế.

Tác động dài hạn mong muốn

• Định hình lại hệ thống thương mại toàn cầu theo cách có lợi cho Mỹ.
• Giảm sự phụ thuộc vào các tổ chức quốc tế mà Trump cho là không hiệu quả.

Kết luận

Mục tiêu dài hạn của Trump khi áp đặt thuế quan có thể tóm gọn như sau:

✅ Giảm thâm hụt thương mại, giúp hàng hóa Mỹ cạnh tranh hơn.
✅ Tái công nghiệp hóa Mỹ, khôi phục ngành sản xuất và tạo việc làm.
✅ Giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc, đặc biệt trong chuỗi cung ứng công nghệ.
✅ Dùng thuế quan như công cụ chính trị, củng cố vị thế Mỹ trên trường quốc tế.
✅ Đảm bảo an ninh kinh tế & công nghệ, bảo vệ Mỹ khỏi những rủi ro chiến lược.
✅ Định hình lại hệ thống thương mại toàn cầu, ưu tiên lợi ích Mỹ thay vì các thỏa thuận đa phương.

💡 Tuy nhiên, chính sách này cũng gây ra nhiều hệ quả tiêu cực như giá cả tăng cao, chiến tranh thương mại kéo dài, gián đoạn chuỗi cung ứng, và căng thẳng ngoại giao. Ngay cả khi Trump rời nhiệm sở, những thay đổi mà ông tạo ra vẫn có ảnh hưởng lâu dài đến nền kinh tế toàn cầu.